واریس چیست؟
در پاسخ به اینکه واریس چیست باید گفت واریس، همان سیاهرگ های متورم و البته پیچ خورده ای هستند که متورم شده اند و درست زیر پوست قرار دارند. معمولا واریس در پاها به وجود می آید اما شاهد بروز آن ها در سایر نقاط بدن هم هستیم. به عنوان مثال هموروئیدلینک ( هموروئید) خارجی نوعی ورید واریسی می باشد که در رکتوم ایجاد می شود. تلانژکتازی خارجی یا وریدهای عنکبوتی، نوع دیگری از مشکلات سیاهرگی می باشد که بر روی عروق خونی کوچک تر تأثیر می گذارد و باعث به وجود آمدن واریس می شود. واریکوسللینک خارجی هم یکی دیگر از انواع واریس خواهد بود که شامل وریدهای متورم در کیسه بیضه است.
واریس زمانی رخ می دهد که رگ ها بزرگ، گشاد و پر از خون بشوند. وریدهای واریسی اغلب متورم و برجسته به نظر می رسند و رنگی بنفش مایل به آبی یا حتی قرمز خواهند داشت. این عارضه در زنان بسیار شایع تر است و حدود 25 درصد از کل بزرگسالان را شامل می شود. در بیشتر موارد، رگ های واریسی در بخش های پایین ساق پا دیده می شوند. به طور کلی، واریس زمانی اتفاق خواهد افتاد که رگ ها به درستی کار نکنند. وریدهایی که در بدن وجود دارند، دریچه های یک طرفه ای دارند که از جریان یافتن خون به سمت عقب جلوگیری می کنند. زمانی که این دریچه ها از کار بیفتند، خون به جای حرکت کردن به سمت قلب، درون رگ ها شروع به جمع شدن می کند و سپس رگ ها بزرگ می شوند.
رگ های واریسی در بیشتر مواقع پاها را تحت تاثیر خود قرار می دهند؛ زیرا ورید های آن جا دورترین رگ ها به قلب هستند و گرانش، جریان یافتن خون را به سمت بالا بسیار سخت می کند. اگر می خواهید ببینید که به واریس دچار شده اید یا خیر، به علائم آن توجه کنید. علائم واریس به شرح زیر هستند.
- رگ های برآمده مایل به آبی
- خارش یا سوزش در اطراف ورید ها
- رنگ پوست در اطراف رگ های واریسی شده تغییر می کند.
- تورم در پاها
- درد دردناک درون پاها
- احساس سنگینی در پا
- گرفتگی عضله های پا در شب
گاهی از مواقع واریس فعالیت های شما را محدود خواهد کرد حتی علائم شما ممکن است وقتی که برای مدت طولانی می نشینید یا حتی روی پاهای خود هستید، بدتر هم شود. اگر فکر می کنید رگ های واریسی دارید، حتما با پزشک متخصص صحبت کنید. درمان زود هنگام واریس می تواند از بدتر شدن ورید ها و رگ های واریسی شده جلوگیری کند؛ همچنین به شما کمک خواهد کرد از عوارضی از قبیل خونریزی و زخم جلوگیری کنید. اما ممکن است بپرسید که واریس چگونه تشخیص داده می شود؟ یا بپرسید روش درمان واریس چگونه است؟ برای تشخیص دادن واریس، پزشک، بیمار را معاینه فیزیکی می کند و در مورد علائم، سابقه خانوادگی، سطح فعالیت و همچنین شیوه زندگی وی سوالاتی می پرسد. حتی ممکن است پزشک از بیمار بخواهد که آزمایش تصویر برداری انجام دهد.
انواع واریس
انواع مختلفی از واریس وجود دارد که هر یک از آنها ویژگی های منحصر به فرد خودشان را دارند. علت متنوع بودن انواع واریس این است که سیاهرگ های مختلفی در بدن وجود دارند و همه این ورید ها می توانند به واریس تبدیل شوند اما ظاهر یکسانی نخواهند داشت. انواع واریس به شرح زیر هستند.
رگ های واریسی صافن
در بعضی از مواقع واریس، وریدهای صافن را در پاها درگیر می کند. در این نوع واریس، رگ ها به طور قابل توجهی بزرگ تر و متورم تر از اندازه معمولی خود می شوند و از پوست بیرون می زنند. در این نوع واریس، رگ ها بسیار بزرگ و طناب مانند به نظر می رسند؛ البته می توانند بی رنگ باشند ولی به همان اندازه قابل توجه بوده و بیرون می زنند.
وریدهای واریسی مشبک یا شاخی
وریدهای واریسی مشبک مانند شبکه ای در ناحیه مورد نظر پخش می شوند و با سرعت بالایی روی پوست را می پوشانند. اگر این رگ ها دچار واریس شوند، با رنگ های قرمز، سبز یا بنفش ظاهر می شوند. نکته ای که باید بدانید این است که وریدهای رتیکولار لزوماً بیرون نمی زنند، ولی می توانند برای فرد ناخوشایند باشند.
واریس عنکبوتی
واریس عنکبوتی از نظر اندازه کوچک تر هستند و به رنگ قرمز یا آبی دیده می شوند؛ این نوع از واریس می توانند در هر نقطه ای از بدن به وجود بیایند. رگ های عنکبوتی معمولاً به جای این که مشبک باشند، به شکل تار در بدن پخش خواهند شد، همچنین نازک تر از سایر رگ های واریسی می باشند.
واریس وریدی صافن کوچک
واریس وریدی صافن کوچک به طور معمول در کنار واریس رگ صافن بزرگ دیده خواهد شد. وریدهای صافن کوچک از بخش بیرونی تاندون آشیل آغاز می شوند و به ورید های عمقی که در ناحیه پشتی زانو قرار دارد، وصل می گردند. بخش هایی که دچار این واریس می شوند شامل پشت زانو و همچین پشت مچ پا می باشند.
راههای درمان واریس
هدف از بررسی راههای درمان واریس کاهش دادن علائم دردناک و جلوگیری از بروز عوارض این بیماری در افراد است. حتی برای برخی از بیماران هدف از درمان واریس ممکن است بهبود ظاهر ناحیه درگیر شده باشد. به طور کلی روش های گوناگونی برای درمان واریس وجود دارند. این روش ها عبارتند از:
درمان رگ واریس پا
درمان واریس پا ها بستگی به شدت بیماری و علائم فرد دارد. اگر شرایط خفیف باشد، تغییرات سبک زندگی مانند کاهش وزن، ورزش، جورابهای فشاری و بالا بردن ارتفاع ممکن است کافی باشد. اگر تغییرات سبک زندگی کافی نباشد، ممکن است روش‌های پزشکی مانند اسکلروتراپی، ابلیشن لیزری، ابلیشن حرارتی درون وریدی یا بستن و استریپینگ پیشنهاد شود. پزشک شما شدت بیماری شما را ارزیابی می کند و مناسب ترین گزینه درمانی را توصیه می کند.
درمان واریس با اسکلروتراپی
در تیتر قبل تا حدودی با روش درمان واریس با اسکلروتراپی آشنا شدید. به طور کلی، اسکلروتراپی، فرسایش شیمیایی هدفمند ورید های واریسی با تزریق داخل وریدی یک مایع یا اسکلروزانت فوم می باشد. ورید های داخل جلدی، زیر جلدی، ترانس فاشیال (پرفوراتور) و همچنین عروق اپی، سوپرا و ساب فاشیال با ناهنجاری وریدی را می توان با این روش به طور کامل درمان کرد. این روش درمان واریس، اسکلروزانت اندوتلیوم ورید و سایر مناطق دیواره سیاهرگ ها را از بین می برد و به وسیله اجزای خون و سلول های در حال گردش غیر فعال خواهد کرد.
بعد از اسکلروتراپی موفقیت آمیز، ورید واریسی در طولانی مدت به رشته ای از بافت پیوندی تبدیل خواهد شد؛ در فرآیندی که به عنوان اسکلروز شناخته می شود. به طور کلی، هدف از اسکلروتراپی ترومبوز وریدی نیست؛ چون که ممکن است بعد از این فرآیند کانال گذاری مجدد رخ دهد. نتیجه عملکردی این روش معادل برداشتن ورید یا فرسایش حرارتی درون وریدی می باشد. هدف از انجام دادن اسکلروتراپی به شرح زیر می باشد.
- فرسایش ورید های واریسی شده با این روش درمان واریس
- پیشگیری و درمان واریس و کاهش عوارض بیماری های مزمن سیاهرگی
- بهبود یا از بین بردن علائم واریس و همچنین بهبود کیفیت زندگی.
- بهبود عملکرد وریدی
- بهبود یافتن ظاهر ناحیه تحت درمان
توجه داشته باشید اسکلروتراپی را می توانیم برای همه اشکال واریس استفاده کنیم به خصوص:
- وریدهای صافن ناتوان
- شاخه های واریسی
- ورید های سوراخ کننده ناکارآمد
- واریس های مشبک
- ورید های عنکبوتی یا تلانژکتازی
- ورید های واریسی جدید، باقی مانده یا عود کننده بعد از عمل های قبلی
- واریس تناسلی و پری تناسلی
- ورید های واریسی یا رگ های دارای رفلاکس در اطراف زخم پا
- ناهنجاری های وریدی
در اسکلروتراپی یک ماده شیمیایی به درون ورید واریسی تزریق می گردد تا پوشش داخلی رگ آسیب ببیند، زخم شده و باعث بسته شدن آن شود. این روش درمانی بیشتر برای رگ های واریسی کوچک استفاده می شود.
چند نکته مهم را به خاطر بسپارید.
- اندازه وریدهای واریسی بر روی گزینه های درمانی تاثیر می گذارد.
- وریدهای واریسی بزرگ معمولاً با بستن و استریپینگ، لیزر درمانی یا حتی درمان با فرکانس رادیویی درمان خواهند شد. در برخی از موارد، ترکیبی از درمان ها ممکن است بهترین انتخاب باشد.
- وریدهای واریسی کوچکتر و عنکبوتی معمولاً با اسکلروتراپی یا لیزر درمان می شوند.
درمان رگ های واریسی با فلبکتومی
درمان رگ های واریسی با فلبکتومی یک روش کم تهاجم برای درمان واریس است که از یک اسکالپل یا حتی سوزن کوچک برای برداشتن سیاهرگ های واریسی که دقیقا درست در زیر سطح پا قرار دارند، استفاده خواهد شد. در این روش پزشک از قلاب فلبکتومی برای برداشتن رگ ها استفاده می کند. این قلاب مانند یک قلاب کوچک با نوک صاف و همچنین یک محور مستقیم می باشد. فلبکتومی شامل ایجاد سوراخ یا برش های کوچک در پوست نزدیک ورید واریسی است. به طور کلی سیاهرگ ها بسیار جمع شونده می باشند و پزشک می تواند حتی ورید های بزرگ را هم از طریق برش های کوچک بردارد. این روش به صورت سرپایی انجام می گیرد اما با این حال، بعضی از بیماران ممکن است بعد از انجام فلبکتومی نیاز به پذیرش داشته باشند.
در این روش از راه های درمان واریس، پزشک ناحیه مد نظر را بی حس می کند. ممکن است پس از بی حس شدن ناحیه، برای مدت کوتاهی بیمار احساس سوزش کند. از آنجایی که پزشک ناحیه مورد نظر را بی حس می کند، بیمار معمولاً در طول عمل بیدار خواهد بود. بعد از پاکسازی و بی حسی پوست، پزشک یک سری برش های کوچک را در پوست درست در کنار سیاهرگ واریسی شده ایجاد می کند. پزشک قلاب فلبکتومی را زیر سطح پوست قرار خواهد داد و ورید واریسی را از طریق برش های کوچک خارج می کند. این روش نوع از راه حل های درمان واریس معمولا 30 دقیقه تا یک ساعت به طول می انجامد.
درمان جراحی واریس
در صورتی که راه و روش های درمانی گفته شده در بالا اثربخشی لازم در درمان واریس را نداشته باشند و همچنان علائم این بیماری فرد را آزار دهد، برای درمان می توان از درمان جراحی واریس استفاده کرد. معمولاً جراحی واریس در بیمارستان و از طریق بیهوشی کامل یا حتی بی حسی نخاعی انجام می گیرد. قبل از عمل، پا و منطقه مد نظر پزشک علامت گذاری خواهد شد و مسیر رگ های واریسی از طریق سونوگرافی وریدی نقشه برداری می شوند. مدت زمان لازم برای درمان واریس با عمل جراحی حدود یک تا حدود یک ساعت و نیم می باشد. در طول جراحی متناسب با این که کدام رگ یا ورید آسیب دیده باشد، حدودا 4 تا 5 برش درون پا ایجاد خواهد شد و رگ های مورد نظر خارج می شوند.
به طور کلی اگر آسیب دیدگی و واریس درون رگ های صافن بزرگ باشد، پزشک با ایجاد برشی حدودا 3 سانتی متری و همچنین رسیدن به این رگ از کشاله ران ارتباط ورید را با رگ های ران قطع خواهد کرد. سپس در این روش درمان واریس با ایجاد کردن برش هایی درون رگ، تکه های ورید را تا زانو خارج می کند. در صورت آسیب در رگ های صافن کوچک شخص بیمار باید به شکم بخوابد و پزشک از پشت زانوهایش برش هایی را ایجاد کند و ارتباط میان این ورید را از رگ های پشت زانو قطع نماید. پس از تمام شدن خارج سازی رگ ها، محل برش ها به طور دقیق بخیه می شوند. به طور معمول بانداژ و همچنین جوراب واریس برای بیمار از جانب پزشک تجویز می شود.
درمان خانگی بیشتر برای کاهش دادن علائم و جلوگیری از بدتر شدن رگ های واریسی استفاده شود. روش های خانگی درمان واریس عبارتند از:
- پوشیدن جوراب های فشاری
- بالا نگه داشتن پاهای
- خودداری کردن از نشستن یا ایستادن طولانی مدت
- ورزش کردن به اندازه کافی
اگر درمان های خانگی به کاهش درد واریس و از بین بردن آن ها کمکی نکرد، روش هایی دیگری هم برای درمان واریس وجود دارند که می توان با کمک آن ها رگ های آسیب دیده را درمان کند. این درمان ها عبارتند از:
- لیزر درمانی
به طور کلی از انرژی لیزر می توان برای بهبود زخم ها و از بین بردن رگ های واریسی استفاده کرد. البته لیزر درمانی انواع مختلفی دارد که پزشک متخصص متناسب با نوع واریس و نیاز بیمار ممکن است یکی از آن ها را استفاده کند. لیزر درمانی ساده متناسب رگ های کوچکی است که در نزدیک به پوست قرار دارند، مانند رگ های عنکبوتی. این نوع لیزر در خارج از پوست استفاده می گیرد. یکی دیگر از انواع این روش، لیزر درمانی درون وریدی است که با استفاده از فیبر لیزری انجام می شود. - ایجاد ︎برش
یکی دیگر از انواع روش های درمان واریس، ایجاد برش است که روی ورید واریسی ایجاد می شود. در این روش ورید بسته شده و برداشته می شود. - فلبکتومی
در این نوع از روش درمان واریس چندین بریدگی کوچک در پوست ایجاد می شود که توسط آن ها رگ های واریسی برداشته می شوند. - درمان با فرکانس رادیویی
انرژی فرکانس رادیویی درون ورید برای زخمی شدن و بسته شدن رگ استفاده می شود. می توان از این روش درمان برای بستن ورید واریسی بزرگ درون پاها استفاده کرد.
آژانس خلاقیت کوانتا