معرفی ۱۳ مورد عوارض شایع بوتاکس
بوتاکس برای اهداف زیبایی مانند کاهش چینوچروک صورت و کاربردهای درمانی مانند درمان میگرن مزمن استفاده میشود. بااینحال، عوارض جانبی بالقوه، هرچند نادر، از خفیف، مانند کبودی تا شدید، مانند ضعف عضلانی یا واکنشهای آلرژیک را به همراه دارد.
خطر عوارض جانبی بوتاکس تحت تاثیر عواملی مانند دوز، تکنیک تزریق و پاسخ فردی است که شامل ژنتیک و وضعیت سلامت کلی میشود، به همین دلیل نمیتواند برای همه به یکشکل بروز کند. درحالیکه تجویز و دوز مناسب به کاهش این خطرات کمک میکند. البته قبل از تزریق باید تمام جوانب احتیاطی را بهخصوص در موارد خاص مانند افرادی که باردار هستند یا در دوران شیردهی، آلرژیها یا دارای برخی پزشکی هستند، نیز در نظر گرفت. در این بخش به مهمترین عوارض بوتاکس میپردازیم.
۱. افتادگی پلک
یکی دیگر از عوارض بوتاکس که در بسیاری افراد بعد از تزریق به وجود آمده، افتادگی پلک است. این مشکل چندان شایع نیست و تنها در 5 در صد افراد بعد از بوتاکس مشاهدهشده است. اگر تزریق در کلینیک معتبر و نزد پزشک با تجربه انجام شود این احتمال به حداقل ممکن میرسد؛ زیرا علت افتادگی پلک بعد از بوتاکس در این است که یا تزریق در دوز بالایی صورت گرفته است یا در ناحیه مناسب انجامنشده است. این عارضه در چند هفته برطرف خواهد شد و نگرانی در این زمینه نداشته باشید.
۲. ضعیف شدن عضلات
یکی از عوارض بوتاکس که ممکن است در اثر استفاده طولانیمدت از این روش به وجود بیاید، ضعیف شدن عضلات صورت است زیرا بعد از انجام هر مرحله از بوتاکس عضلات صورت ضعیفتر شده و توانایی و عملکرد طبیعی خود را از دست میدهند. در برخی از موارد حتی ممکن است که به فلج شدن عضله صورت نیز بیانجامد. این عارضه به دو شکل ضعیف و شدید ممکن است فرد را درگیر کند. اگر ضعف عضلانی به شکل شدید در فردی بروز کند میتواند تنفس را نیز با مشکل مواجه کند. در این حالت پس از تزریق بوتاکس مواد تزریقشده بر روی سایر عضلات نیز نفوذ کرده و آن را با اختلال مواجه میکند.
۳. افتادگی ابرو
یکی دیگر از عارضههایی که ممکن است بعد از تزریق بوتاکس مشاهده شود، افتادگی ابرو است. متاسفانه برخی از کلینیکها از بوتاکس های زیر استاندارد برای تزریق استفاده میکنند که اگر در دوز بالایی باشند میکنند باعث افتادگی در ابروها شوند. عدم رعایت مراقبتهای بعد بوتاکس نیز میتواند در تشدید این عارضه نقش داشته باشد. در صورت بروز افتادگی ابرو بعد از تزریق بوتاکس اگر بعد از چند روز مشکل برطرف نشد، میتواند برای بررسی بیشتر به پزشک معالج خود را مراجعه کنید.
۴. افتادگی لب
بوتاکس لب یکی از روشهای درمانی برای کاهش خطوط اطراف لب و زیبایی این بخش از صورت است. تزریق در این بخش نیز دارای حساسیت زیادی است زیرا در اثر بیدقتی میتواند باعث عوارض بوتاکس مانند افتادگی لبها شود. اگر تزریق بوتاکس در این ناحیه بیشازحد مجاز باشد میتواند باعث افتادگی لب شود و عضله این بخش از صورت را بهطور موقت فلج کند. این عارضه ممکن است خوردن و آشامیدن شما را نیز با مشکل روبرو کند.
۵. شل شدن پلک
نواحی دور چشم و بهخصوص پلکها دارای پوستی بسیار نرم و لطیف است و یکی دیگر از عوارض بوتاکس برای این ناحیه شل شدن پلک است. در هنگام تزریق بوتاکس باید به ناحیه و دوز تزریق و حتی عمق آن توجه بسیاری شود زیرا بیاحتیاطی در این بخش میتواند باعث فلج شدن موقتی بخشی از اجزای صورت شود. در صورت مشاهده این عارضه بعد از بوتاکس باید منتظر گذر زمان باشید، بعد از چند هفته پوست به حالت سابق بازمیگردد. میتوانید برای درمان بیشتر از پزشک خود کمک بگیرید.
۶. بیحس شدن صورت
از دیگر عوارض بوتاکس میتوان به بیحس شدن صورت اشاره کرد. شاید این حس بهصورت سنگین شدن صورت و حس فلج شدن آن به شما دست بدهد. این عوارض موقتی هستند و بعد از چند ساعت و نهایت چند روز برطرف خواهد شد.
۷. عمیق شدن خطوط بوتاکس شده
عمیق شدن خطوط بوتاکس شده یکی از عوارض ناشی از آن است که میتواند در اثر فعالیت زیاد عضلات درمان شده باشد. این موضوع باعث میشود که صورت شما ظاهر غیرطبیعی و نامناسب پیدا کند. به همین جهت انتخاب پزشک ماهر و باتجربه و رعایت مراقبتهای بهداشتی نقش زیادی در کاهش عوارض بوتاکس دارد. در صورت مشاهده این خطوط بعد از بوتاکس نگران رفع آن نباشید مشورت با پزشک میتواند راهگشا باشد. البته شاید مدتی طول بکشد تا پوست به حالت اولیه خود برگردد.
۸. عوارض بوتاکس بر مغز
برخی از مطالعات نشان میدهد که بوتاکس عوارضی را بر مغز انسان دارد و ممکن است بر توانایی انسان در بیان احساساتش تاثیر بگذارد و ماهیچههای بدن که خنده و غم را در چهره نمایش میدهند بهدرستی کار نکند و حتی در تشخیص دیگران دچار مشکل شود.
۹. بروز مشکلات بینایی
از شایعترین عوارض بوتاکس به وجود آمدن مشکلات بینایی و تاری و ضعف دید است. به دلیل نزدیکی ناحیه تزریق به چشمها در صورت رعایت نکردن برخی از موارد از سوی پزشک، چشم و بینایی تحت تأثیر بوتاکس و سم متابولیسم قرار میگیرد و برخی از مشکلات مانند بیحسی در چشمها، مشکل در باز و بسته کردن چشمها و تاری دید رخ میدهد.
۱۰. سخت شدن تکلم و بلع
از عوارض بوتاکس که در برخی از موارد ممکن است زندگی فرد را اختلال روبرو کند؛ سخت شدن تکلم و بلع است. این عوارض بیشتر در تزریقهای غیراصولی که معمولاً توسط پزشکان بیتجربه انجام میشود، اتفاق میافتد. پزشک باید عمق تزریق، ناحیه و دوز آن را در نظر داشته باشد، بهخصوص تزریقهای که در ناحیه دهان و بینی اتفاق میافتد، میتواند خطرناک باشد.
۱۱. بروز مشکلات تنفسی
بروز مشکلات تنفسی بعد از بوتاکس میتواند بسیار نگرانکننده باشد. بهتر است در صورت مشاهده هرگونه اختلال در تنفس و دم و بازدم یا سخت شدن تنفس بلافاصله پزشک خود را در جریان بگذارید و برای دریافت خدمات لازم اقدام کنید.
۱۲. واکنش کولینرژیک
از دیگر عوارض بوتاکس میتوان به واکنش کولینرژیک اشاره کرد که میتواند باعث خشکی شدید دهان و چشم در افراد شود. این واکنش از عوارض نادر است و تعداد کمی از افراد ممکن است بعد از تزریق بوتاکس آنها را تجربه کنند. برای رفع این مشکل میتوان از قطره اشک مصنوعی استفاده کرد.
۱۳. دفع غیرارادی ادرار
پس از تزریق بوتاکس تا چند روز تغییراتی در بدن اتفاق میافتد که یکی از آنها دفع غیرارادی ادرار و احساس سنگینی در مثانه است. این عارضه یک اختلال عصبی در بدن است که ناشی از تزریق بوتاکس است.
چه افرادی نباید تزریق بوتاکس کنند؟
تزریق بوتاکس برای برخی از افراد و گروهها ممنوع است و این به دلیل خطرات احتمالی است که میتواند برای آنها به وجود بیاید:
- افراد زیر 18 سال نمیتوانند از بوتاکس استفاده کنند.
- تزریق بوتاکس برای خانمها در دوره بارداری و شیردهی ممنوع است.
- بیمارانی که دارای اختلالهای عصبی یا کلیوی هستند نمیتوانند از بوتاکس استفاده کنند.
- استفاده از تزریق بوتاکس برای افرادی که دارای عفونتهای پوستی یا آلرژیهای دارویی یا پوستی هستند توصیه نمیشود.
- افرادی که دارای مشکلات تنفسی مانند آسم هستند یا از بیماریهای قلبی و عروقی رنج میبرند، بهتر است که از تزریق بوتاکس استفاده نکنند.
- افرادی که عضلات پیشانی ضعیفی دارند و از مشکل پلکهای افتاده رنج میبرند، بوتاکس برای آنها روش مناسبی نیست.
عوارض بوتاکس در جوانی
حداقل سن برای تزریق بوتاکس 18 سال است. قبل از این سن استفاده از بوتاکس ممنوع است زیرا باعث از دست رفتن حالت طبیعی پوست شده و زیبایی و طراوت آن را دستخوش تغییر میکند. از سوی دیگر پوست در سن کمتر از 18 سالگی دارای شفافیت و حالت ارتجاعی است و در اثر عوارض بوتاکس میتواند شکل غیرطبیعی به خود بگیرد. بعد از 18 سالگی میتوان برای اقدامات پیشگیرانه از چینوچروک اقدام به بوتاکس کرد که دارای عوارض معمول بعد از آن است که در مطالب بالا به آن پرداخته شد.
عوارض بوتاکس در بارداری
دوران بارداری یکی از دورههای حساس در زندگی است که هرگونه ماده و داروی ناشناخته میتواند خطراتی را برای جنین در برداشته باشد. به همین دلیل توصیه میشود که از تزریق بوتاکس در این دوره خودداری کنید زیرا میتواند باعث بروز خطرات احتمالی برای کودک مانند ضعف عضلانی، تاری دید و گرفتگی صدا از مصرف آن خودداری شود. در برخی از موارد نیز ممکن است باعث مشکلاتی در ایجاد کلمات و حتی ناتوانیهای مادرزادی بالقوه یا سقطجنین در صورت مصرف دوزهای بالا باشد.
عوارض بوتاکس در شیردهی
یکی دیگر از دورههای زمانی که معمولاً تزریق بوتاکس در آن توصیه نمیشود، دوران شیردهی است. تحقیقاتی که ثابت کند سم متابولیسم میتواند وارد شیر وارد شود، وجود ندارد. بااینحال پزشک زنان استفاده از این روش را در دوران شیردهی توصیه نمیکنند؛ زیرا امکان تشدید عوارض احتمالی مانند حالت تهوع، درد و التهاب و سرگیجه یا ضعف بیشازحد در این دوره وجود دارد.
راه های درمان عوارض بوتاکس چیست؟
مهمترین کاری که میتوانید برای به حداقل رساندن خطر عوارض جانبی درمان بوتاکس انجام دهید این است که تزریق بوتاکس را در یک کلینیک معتبر و نزد متخصص واجد شرایط انجام دهید. افراد بدون مهارت و آموزش رسمی در خصوص انواع روشهای زیبایی میتوانند شما را در معرض عوارض جانبی تهدیدکننده قرار دهند.
همچنین لازم است قبل از دریافت درمان، تمام شرایط پزشکی، آلرژیها یا داروهای قبلی را به پزشک معالج خود اطلاع دهید. پزشک متخصص سابقه پزشکی شمارا بررسی خواهند کرد تا مشخص شود که آیا شما کاندید مناسبی برای این روش هستید یا خیر.
توصیه میشود که برای جلوگیری از عوارض جانبی رایج تزریق بوتاکس مراقبتهای بعد از آن را جدی بگیرید:
- ورزشهای شدید تا دو روز پس از تزریق ممنوع است.
- مالش ناحیه درمان به مدت 24 ساعت میتواند شما را دچار آسیبهای زیادی کند.
- از رفتن به سونا، قرار گرفتن بیشازحد در معرض نور خورشید یا سایر فعالیتهایی که ممکن است باعث گرگرفتگی شود، جدا خودداری کنید.
- از خوابیدن به روی صورت در این مدت بپرهیزید.
- رقیقکنندههای خون، الکل و برخی مکملهای گیاهی میتوانند خطر کبودی را افزایش دهند و باید مصرف آنها متوقف کنید.
- درمانهای صورت مانند لیزر موهای زائد و تزریقات به مدت چند هفته نباید دنبال شود زیرا آنها میتوانند به پوست شما آسیب بیشتری وارد کنند و عوارض شدیدی ایجاد کنند.
- اگر از افرادی هستید که بهراحتی کبود میشوند، قبل و بعد از تزریق بوتاکس از مکملهای ضد کبودی مانند آرنیکا مونتانا و بروملین استفاده کنید.
آیا بوتاکس باعث انقباض منافذ پوست میشود؟
یکی از سوالات متداول در خصوص عوارض بوتاکس مربوط به انقباض منافذ پوست بعد از بوتاکس است. شاید برای شما هم این سؤال پیشآمده باشد که آیا بوتاکس باعث انقباض منافذ پوست میشود؟ در پاسخ باید بگوییم بله ولی این عارضه جزو موارد بد و مخرب محسوب نمیشود زیرا در تزریقهایی که در ناحیه زیر بغل و کف دست انجام میشود، یکی از اهداف درمانی به شمار میآید؛ زیرا باعث کاهش تعریق عمومی بدن در این نواحی میشود. در نواحی از صورت که ممکن است به شکل غیرطبیعی بروز کند، مانند گونه اصلاً تزریق بوتاکس صورت نمیگیرد. بهتر است در جلسات مشاوره قبل از بوتاکس انتظارات خود را از تزریق با پزشک معالج مطرح کنید.
آیا بوتاکس باعث مشکل در بینایی میشود؟
یکی از مشکلاتی که در اثر بوتاکس ممکن است برای افراد پیش بیاید، مشکل در بینایی آنها است. ممکن است تزریق بوتاکس در برخی از موارد باعث فلج شدن نواحی اطراف چشم و ماهیچههای آن شود، این موضوع میتواند بینایی را تحت تأثیر قرار دهد و باعث تاری دید و دوبینی شود. در برخی از موارد دیگر نیز در صورت تزریق بیشازحد مجاز و یا عمیقتر شدن تزریق علائمی مانند خشکی چشم و ریزش اشک را تجربه کنید. این عوارض در صورت سطحی بودن بعد از چند هفته بهخودیخود از بین خواهند رفت. ولی اگر با گذشت زمان تاری دید تشدید شود، میتوانید برای درمانهای جدیتر به پزشک مراجعه کنید.